طرح مشاوره خانواده که از سال ٩٩ کار خود را شروع کرده، با استقبال بی نظیری از شما عزیزان مواجه شده است؛ زیرا زمان خانواده و باهم بودن را به خوبی تعریف کرده و نیز امکان پیشگیری از آسیبها و حل مسائل را برای تمام اعضای خانواده فراهم آورده است..
مشاور روانشناسی خانواده همان پزشک خانواده است که اطلاعات کاملی درباره خانواده دارد؛ بواسطه تشکیل پرونده ای که نماینده خانواده به آن کمک کرده یا کل اعضای خانواده در آن سهیم بوده اند..
اصل کار مشاور خانواده بر پیشگیری است و ما قصد بیمه کردن خانواده ها را داریم؛ چراکه تنها جسم انسان بیمار نمیشود بلکه روح و روان نیز نیاز به چکاب و بررسی به جهت سلامت دارد؛ پس همان ابتدا، مشکلاتی که خانواده با آن درگیر است شناسایی می شود که قبل از آسیب زا بودن آنها برای خانواده، توسط مشاور خانواده بررسی شود و در غربالگری ها و مشاوره های حضوری یا مجازی ماهانه که توسط نماینده خانواده یا کل اعضا انجام می گیرد، از بروز اتفاقات بعدی جلوگیری می شود.
علاوه بر جلسات ماهانه مشاوره، برگزاری هفتگی یک کارگاه در دستور کار است و به مشکلات روز که مورد ابتلای تمام خانواده ها است پرداخته می شود و با امکان پرسش و پاسخی که وجود دارد، به مفهومی تر شدن مطالب و کاربردی بودن آنها نیز کمک بسیاری می شود.
وقت خانواده درمانی فرانرسیده است؟!
پرسش و پاسخ
هدف از طرح مشاور خانواده کاما، کمک به اعضای خانواده در جهت بهبود ارتباطات، حل مشکلات خانواده، درک و مقابله با موقعیت های خاص خانوادگی (مانند درگیریهای خانوادگی، استرس و اضطراب و پرخاشگری در خانه، مرگ، بیماری های جدی جسمی یا روحی، مسائل کودکان و نوجوانان و…) و ایجاد جو عمومی مناسب در خانواده است در این طرح ، اعضاء خانواده با مشاوره گرفتن از یک متخصص مشاوره خانواده و همفکری و همکاری با یکدیگر راهی را برای حل مشکلات ذهنی، هیجانی یا روانی پیدا کنند و یا برای این که اعضاء خانواده در کنار یکدیگر برای داشتن یک زندگی خانوادگی سالم بهتر بتوانند تلاش کنند، مشاور خانواده در بهبود روابط، حل مشکلات خانوادگی، درک و مدیریت موقعیتهای خانوادگی خاص و تبدیل کردن خانه به محیطی برای عملکرد بهتر به اعضاء خانواده کمک میکند.
در این طرح ، خانواده تحت نظر یکی از متخصصین مشاوره خانواده قرار خواهد گرفت.در ابتدای ورود به این طرح حداقل ۴ جلسه به صورت ماهیانه، با حضور تمام اعضای خانواده یا یکی از ایشان برگزار می شود و مشاور ، در جریان مسائل خانوادگی قرار گرفته و مهارت هایی را که تشخیص می دهد برای حل مسائل خانوادگی نیاز است، آموزش می دهد. همچنین مسائل و مشکلات ریز و درشتی که در روابط خانوادگی وجود دارد مورد بررسی قرار گرفته و رفع می شود. پس از آن تمام اعضای خانواده به طور دائم از طریق فضای مجازی با روانشناس خود در ارتباط خواهند بود و هر جا نیاز به مشورت داشته باشند ، می توانند از طریق شخص همراه خود می توانند با مشاور خانواده خود مطرح نمایند. اگر نیاز بیشتر به جلسات مشاوره گروهی باشد یا هر یک از اعضای خانواده در مسیر زندگی خود به مشاوره نیاز پیدا کند (مثلاً هنگام ازدواج یا انتخاب شغل فرزندان، مشکلات والدین با فرزندان نوجوان خود و…) نیز می توانند تقاضای تشکیل جلسه داشته باشند.
در این جلسات ابتدا مشاور به ارزیابی دقیقی از مشکلات میپردازد و حوزههای مشکل را مشخص میکند. سپس یک تاریخچه جامع از خانواده میگیرد، از زمانی که زن و شوهر با هم ازدواج کردند تا به امروز. با اینکار او به مسیر ایجاد مشکلات در سیستم خانواده پی میبرد. سپس به خانواده یا زن و شوهر نشان میدهد تمام مشکلاتی که بیان میکنند در چند حوزه مشخص خلاصه میشود و با کمک آنها به هدفگذاری برای حل این مشکلات میپردازد. مثلا زن و شوهری را تصور کنید که با مشکلات متعدد و دعواهای بیشمار مراجعه کردهاند اما مشاور با ارزیابی آنها متوجه میشود مشکلاتشان در دو حوزه نداشتن ارتباط موثر و مشکل در تنظیم ارتباط با خانوادهها است. سپس به آنها کمک میکند هدفهای قابل دستیابی برای هرکدام از این دوحوزه مشخص کنند. سپس مشاور آموزشها و درمان لازم در راستای اهداف را به خانواده ارائه میکند.
مطمئنا بهترین حالت جلسات مشاوره خانواده این است که زن و شوهر و فرزندان ، همه با هم حضور داشته باشند. وقتی فقط یک نفر حضور داشته باشد، مشاور به صورت کامل نمیتواند اطلاعات کاملی از سیستم خانواده و زوج به دست آورد، چون هریک از اعضای خانواده ، شرایط و مشکلات را از دید خودش بیان میکند و نظر و حرفهای دیگران شنیده نمیشود. در روال درمان هم درمانگر باید به همه دسترسی داشته باشد تا بتواند تغییر عمدهای در سیستم ایجاد کند. اگر یک نفر حضور داشته باشد، فقط میتواند آموزشهای مربوط به خودش را دریافت کند. با اینحال چون رابطه در میان اعضای خانواده و یا زوجین مثل یک سیستم عمل میکند، تغییر رفتار یکی از اعضا، باعث ایجاد تغییر در رفتار سایر اعضا نیز میشود. بنابراین اگر خانم یا آقا یا فرزندان به تنهایی در جلسات حضور داشته باشند، درست است که کارآمدی درمان کمتر میشود، ولی بازهم میتوانند تغییرات مهمی در سیستم خانوادهشان ایجاد کنند. بنابراین حضور یک نفر از ایشان قطعا بسیار مفیدتر از عدم مراجعه است. ضمن اینکه درمانگر میتواند در روال جلسات به فرد آموزش دهد چطور مقاومت دیگر اعضای خانواده را برای حضور در جلسات کمتر کرده و ایشان را ترغیب به شرکت در جلسات مشاوره کند.
خیر. هر خانواده به چندین جلسه برای ارزیابی دقیق و کامل مشکلات نیاز دارد. بدون وجود ارزیابی دقیق مشکلات اصلی مشخص نمیشوند بنابراین هرگونه راهکاری میتواند شرایط را حتی بدتر کند. بعد از مشخص شدن مشکلات نیز چندین جلسه برای آموزش مهارتها لازم و تمرین آنها نیاز است. تعداد دقیق جلسات مشاوره بسته به مشکلات خانواده است.
فاصله زمانی بین جلسات طبق تشخیص و نظر مشاور تعیین میشود. مشاور بسته به اینکه موضوع و مشکل شما چه بوده و چه برنامهای برای حل مشکلات در نظر گرفته است در انتهای جلسات مشاوره به شما اطلاع میدهد که برای جلسه بعدی مشاوره چه زمانی باید وقت مشاوره رزرو شود.
تنها با مراجعه به مشاور نمیتوان انتظار داشت که مشکلی برطرف شود برای اینکه به نتیجه درست و مطلوب رسید، دو شرط مهم وجود دارد: اول اینکه مشاوری که به او مراجعه می شود فرد متخصص و کاربلدی باشد. اما شرط مهم و اساسی این است که ، تمامی توصیهها و کارهایی که مشاور میخواهد ، با صبر و حوصله انجام و جلسات مشاوره پیگیری شود. قرار نیست مشکلاتی که طی مدتهای طولانی بوجود آمدهاند و به بخشهای مختلف زندگی سرایت کردهاند بلافاصله با صحبتهای مشاور برطرف شوند بلکه باید برای حل مشکلات تلاش کرد و پشتکار داشت . حتی ممکن است در جلسات مشاوره گاهی حرفهای مشاور به مذاق خوش نیاید اما نباید جلسات مشاوره را رها شود بلکه باید تمام دغدغهها و احساساتت با مشاور درمیان گذاشته شود تا از جلسات مشاوره بتوان به خوبی بهره برد.